ΣΧΟΟΑΠ Κέας--ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΩΝ ΚΕΑΣ

ΣΧΟΟΑΠ


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΩΝ ΚΕΑΣ


ΘΕΜΑ: Σχόλια πάνω στη μελέτη για ΣΧΟΟΑΠ Κέας


Κάποτε, στο Χρυσό Αιώνα της Αθήνας, το κοινό στο θέατρο ζητούσε από το μεγάλο Ευριπίδη να αλλάξει ένα κομμάτι από κάποιο έργο του. Τότε εκείνος ανέβηκε στη σκηνή και δήλωσε στον κόσμο ότι γράφει για να διδάσκει το λαό και όχι για να διδάσκεται από αυτόν.
Είναι προφανές ότι τόσο εκείνοι που έδωσαν την παραγγελία για τη σύνταξη της μελέτης για το ΣΧΟΟΑΠ Κέας όσο και εκείνοι που εκτέλεσαν την παραγγελία αυτή, δεν ακολουθούν το παράδειγμα του Ευριπίδη.
Η σύνταξη ενός σχεδίου όπου εν πολλοίς επιτρέπονται παντού τα πάντα (βλέπε, π.χ., προτεινόμενη Ζώνη 3 μελέτης) καταδεικνύει ότι τόσο οι μελετητές όσο και οι τοπικοί άρχοντες που αποδέχτηκαν και δημοσιοποίησαν (;) το σχέδιο, δε θέλησαν να «διδάξουν» στους Τζιώτες τις αρχές μιας αειφόρου, ήπιας ανάπτυξης που θα διατηρεί την ταυτότητα του νησιού αναβαθμίζοντας την ποιότητα της ζωής και τα οικονομικά των κατοίκων του σε βάθος χρόνου, αλλά υπέκυψαν στις απαιτήσεις τους για γρήγορες αλλαγές με στόχο τον εύκολο, βραχυπρόθεσμο προσπορισμό κερδών. Οι απαιτήσεις αυτές όμως είναι κοντόφθαλμες, και οι λύσεις στις οποίες οδηγούν θνησιγενείς.
Ο Σύλλογος των Φίλων της Κέας, επιθυμεί να υπενθυμίσει καταρχήν σε όλους τους ενδιαφερόμενους τα παρακάτω.

Η Κέα, με μια κατ’ εξοχήν γεωργοκτηνοτροφική οικονομία, είδε τις τελευταίες δεκαετίες μια απότομη ανάπτυξη βασισμένη στην προσέλκυση ξένων οικιστών. Η οικοδομή ακμάζει, τα μεροκάματα εκτοξεύονται στα ύψη, το ίδιο και η αξία της γης. Σήμερα, το ΣΧΟΟΑΠ που παρουσιάστηκε, επιδιώκει να μεγιστοποιήσει αυτή την ανάπτυξη. Αν εφαρμοστεί, πιθανόν να το επιτύχει – βραχυπρόθεσμα. Σε βάθος χρόνου όμως, θα τη μηδενίσει. Γιατί οι αρχικοί φορείς της σύγχρονης αυτής ανάπτυξης, οι οικιστές – που σήμερα είναι σχεδόν όσοι και οι γηγενείς μόνιμοι κάτοικοι – θα τα μαζέψουν και θα φύγουν από την Κέα αν δίπλα στα σπίτια τους δουν να ξεφυτρώνουν βιομηχανίες ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΜΕΣΗΣ ΟΧΛΗΣΗΣ. Που θα τις εξυπηρετούν ένα ήδη κορεσμένο οδικό δίκτυο, και ανεπαρκείς λιμενικές εγκαταστάσεις και υποδομές (ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτροδότηση κλπ).
Από την άλλη, οι γηγενείς μόνιμοι κάτοικοι θα πρέπει να θυμηθούν τι αντιμετωπίζει το νησί όταν εξαιτίας κάποιας απεργίας ή του κακού καιρού διακόπτεται η θαλάσσια συγκοινωνία. Οι ελλείψεις βασικών αγαθών είναι τεράστιες. Και αυτό γιατί η Τζια έπαψε να είναι αυτάρκης, καθώς η πλειοψηφία των κατοίκων της έστρεψε την πλάτη στις γεωργικές εργασίες και στράφηκε στην οικοδομή και – εν μέρει – στην παροχή υπηρεσιών. Αλλά και αυτοί που εξακολουθούν να ασχολούνται με τη γεωργία, θα πρέπει να σκεφθούν τις επιπτώσεις που θα έχει στις εκμεταλλεύσεις τους η γειτνίαση με βιομηχανικές εγκαταστάσεις (ρύπανση, μόλυνση προβληματικού ήδη υδροφόρου ορίζοντα, υποβάθμιση περιβάλλοντος, καυσαέρια, θόρυβοι).

Κατά συνέπεια, το όποιο ΣΧΟΟΑΠ θα έπρεπε να έχει ως στόχο τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του νησιού με αξιοποίηση του αγροτοτουρισμού, των παραδοσιακών στοιχείων της Τζιας (οικισμοί, αρχιτεκτονική, αρχαιολογικοί χώροι, τοπικά προϊόντα, μουσικός πλούτος, δίκτυο μονοπατιών, παρθένες παραλίες κλπ) που αποτελούν το μαγνήτη ο οποίος φέρνει επισκέπτες και εισοδήματα στο νησί.
Εδώ, για να θυμηθούμε τον Ευριπίδη, οι τοπικές αρχές, οι φορείς και οι σύλλογοι της Κέας θα έπρεπε να αναλάβουν το ρόλο της διαπαιδαγώγησης, της ενημέρωσης και της καθοδήγησης των Κείων προς ένα ανθρώπινο, ήπιο και πλούσιο μέλλον. Αυτός είναι – πρέπει να είναι – ο ρόλος τους, και όχι η υποταγή σε βραχυπρόθεσμα – και εντέλει φθοροποιά – συμφέροντα, όπως αυτά που εκφράζει το προτεινόμενο ΣΧΟΟΑΠ. Για να μην ξυπνήσουν ένα πρωί οι Τζιώτες και δουν το νησί τους να έχει γίνει ένας δύσμορφος συνδυασμός βιομηχανικής περιοχής τύπου Ασπρόπυργου και μανιακού τουρισμού τύπου «κοσμικών» νησιών με κλειστές για το κοινό ακτές και «λαϊφστάιλ» θαλάσσια σπορ.
Αυτά, όσον αφορά στο ουσιαστικό σκέλος.

Ως προς τα τυπικά τώρα.
Θέματα τόσο σημαντικά όσο ο χωροταξικός σχεδιασμός, δεν μπορούν να γίνονται εν κρυπτώ και παραβύστω, αλλά, όπως και η νομοθεσία προβλέπει, με συμμετοχικές διαδικασίες. Ο Σύλλογος των Φίλων της Κέας θα αποδώσει σε αβλεψία την μη τήρηση στο σύνολό τους αυτών των διαδικασιών, και όχι σε αμφισβητήσιμα κίνητρα.

- Οι έντεκα τύποι ζωνών που προβλέπει η μελέτη, οι οποίες μπαίνουν η μία μέσα στην άλλη με εξαιρετικά πολύπλοκα σχήματα και δυσδιάκριτα όρια, δεν καθορίζουν έναν ουσιαστικό διαχωρισμό των χρήσεων γης. Με την ασάφειά τους, γεννούν ατμόσφαιρα νευρικότητας, θυμίζοντας εκείνο το «πλίνθοι, λίθοι, κέραμοι, ατάκτως ερριμένοι». Από την άλλη δε, η μελέτη προχωρά σε ορισμένα σημεία σε αυθαίρετη τροποποίηση εγκεκριμένων με Προεδρικά Διατάγματα ορίων, πράγμα που ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ να κάνει.
- Παρά τις πολυάριθμες προτεινόμενες ζώνες, η μελέτη δεν καθορίζει συγκεκριμένα σημεία βιομηχανικών δραστηριοτήτων, επιτρέποντας την ίδρυση σχετικών μονάδων δίπλα σε κατοικίες και γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ερχόμενη σε σύγκρουση με τις κατευθυντήριες γραμμές του Εθνικού Χωροταξικού και του ήδη εγκεκριμένου Περιφερειακού Χωροταξικού Νοτίου Αιγαίου για οργανωμένους υποδοχείς βιομηχανικών χρήσεων.
-Οι πανέμορφες παραλίες του νησιού παραδίδονται βορά σε εμπορικές εκμεταλλεύσεις που θα τις καταστήσουν μη προσβάσιμες στο ευρύτερο κοινό. Κάτι τέτοιο, θα οδηγήσει στη μίμηση απεχθών μοντέλων μανιακού τουρισμού, θορυβώδους και «γκλαμουράτου». Πράγμα που η συντριπτική πλειοψηφία γηγενών μονίμων κατοίκων και οικιστών απεύχονται μετά βδελυγμίας.

Συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση της μελέτης ΣΧΟΟΑΠ περιλαμβάνονται στις παρεμβάσεις της γνωστής πολεοδόμου Κας Ουρανίας Κλουτσινιώτη και του αρχιτέκτονα-πολεοδόμου Κου Αθαν. Ζούλια, θερμών φίλων της Κέας, που έχουν ήδη σταλεί στο Δήμο των Κείων. Υποθέτουμε ότι θα υπάρχουν και άλλες παρεμφερείς παρεμβάσεις, μια που στην Τζια υπεραφθονούν οι ειδικοί αρχιτέκτονες, πολεοδόμοι και χωροτάκτες – και είναι απορίας άξιο το ότι δε ζήτησε κανείς τη γνώμη τους.


Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΚΕΑΣ